Diac là gì? Cấu tạo và Nguyên lý hoạt động của Diac

Diac (Diode for Alternating Current) là một loại linh kiện bán dẫn được sử dụng chủ yếu trong các mạch điều khiển và kích hoạt dòng điện xoay chiều (AC). Diac có khả năng dẫn điện khi điện áp đạt tới một ngưỡng nhất định, và nó có thể dẫn điện theo cả hai chiều của dòng điện AC.

Cấu tạo của Diac

Diac có cấu tạo đơn giản với hai cực:

1. Terminal 1 (T1): Cực thứ nhất.
2. Terminal 2 (T2): Cực thứ hai.

Về cấu trúc, Diac thường bao gồm ba lớp bán dẫn (PNP hoặc NPN), với hai tiếp giáp PN.

Nguyên lý hoạt động của Diac

Diac hoạt động dựa trên nguyên lý điện áp ngưỡng. Khi điện áp giữa hai cực của Diac vượt quá một giá trị ngưỡng nhất định (thường từ 30V đến 50V), Diac sẽ chuyển sang trạng thái dẫn điện và cho phép dòng điện chạy qua. Khi điện áp giảm xuống dưới giá trị ngưỡng này, Diac sẽ ngắt và trở về trạng thái chặn.

Điểm đặc biệt của Diac là nó không có cực điều khiển (như Gate ở Triac hoặc SCR), và có khả năng dẫn điện trong cả hai chiều của dòng điện AC, giúp nó phù hợp cho các ứng dụng điều khiển dòng AC.

Ứng dụng của Diac

Diac được sử dụng rộng rãi trong các mạch điều khiển và mạch kích hoạt nhờ vào khả năng chuyển đổi trạng thái dẫn và chặn nhanh chóng và hiệu quả. Một số ứng dụng chính của Diac bao gồm:

1. Kích hoạt Triac:
   • Diac thường được sử dụng kết hợp với Triac để tạo ra mạch kích hoạt Triac. Khi điện áp đạt ngưỡng của Diac, nó sẽ dẫn điện và cung cấp tín hiệu kích hoạt cho Gate của Triac, giúp Triac chuyển sang trạng thái dẫn.
2. Điều chỉnh độ sáng đèn:
   • Diac được sử dụng trong các mạch điều chỉnh độ sáng đèn, chẳng hạn như dimmer, để điều chỉnh điện áp đầu vào cho đèn sợi đốt hoặc đèn halogen, giúp kiểm soát độ sáng mượt mà.
3. Điều khiển tốc độ động cơ:
   • Diac có thể được sử dụng trong các mạch điều khiển tốc độ động cơ điện, giúp điều chỉnh tốc độ quay của động cơ AC.
4. Bảo vệ mạch:
   • Diac có thể được sử dụng trong các mạch bảo vệ để ngăn chặn quá áp, bảo vệ các linh kiện điện tử khác khỏi bị hỏng hóc do điện áp cao.

Diac là một linh kiện quan trọng trong các mạch điều khiển dòng điện xoay chiều, giúp tăng cường hiệu suất và độ tin cậy của các hệ thống điều khiển điện tử.